مصرف مواد مخدر بر روابط جنسی چه تاثیری دارد؟ راه کارهای درمانی

مواد مخدر، به‌ویژه انواع سنگین مانند هروئین، کوکائین و متامفتامین، می‌توانند به شدت میل جنسی را کاهش دهند. مصرف این مواد باعث تغییر در تولید هورمون‌های مهمی مانند تستوسترون و دوپامین می‌شود. تستوسترون به عنوان هورمونی حیاتی در میل جنسی عمل می‌کند، و کاهش آن می‌تواند باعث کاهش انگیزه جنسی در هر دو جنس شود.
علاوه بر تغییرات هورمونی، مصرف مواد باعث احساس خستگی و بی‌حوصلگی می‌شود که این موضوع نیز مستقیماً بر تمایل به برقراری روابط جنسی تأثیر می‌گذارد. در بسیاری از موارد، این کاهش میل جنسی به مرور زمان منجر به بروز مشکلات عاطفی بین زوجین می‌شود و فاصله عاطفی میان آن‌ها ایجاد می‌کند. زوج‌هایی که با این چالش مواجه هستند، اغلب از کاهش ارتباط صمیمانه خود شکایت دارند، چرا که میل جنسی یکی از پایه‌های حفظ روابط زناشویی سالم است.

مصرف مواد مخدر تنها به کاهش میل جنسی محدود نمی‌شود، بلکه عملکرد جنسی را نیز به شدت تحت تأثیر قرار می‌دهد. این اختلالات شامل موارد زیر است:
اختلال نعوظ: مصرف مواد باعث کاهش جریان خون در بدن می‌شود که مستقیماً عملکرد جنسی مردان را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
کاهش لذت جنسی: تغییرات در سیستم عصبی به کاهش حساسیت بدن و در نتیجه کاهش لذت جنسی منجر می‌شود.
تأخیر یا عدم ارگاسم: مصرف مواد مخدر می‌تواند مسیرهای ارتباطی مغز و اندام‌های جنسی را مختل کرده و منجر به تأخیر یا حتی عدم دستیابی به ارگاسم شود.
این اختلالات می‌توانند به احساس ناکامی و استرس روانی در مصرف‌کنندگان و شریک زندگی آن‌ها منجر شوند. به طور کلی، عدم رضایت جنسی در بلندمدت به نارضایتی عاطفی نیز ختم خواهد شد.

مواد مخدر به شدت بر روان افراد تأثیر می‌گذارند و این تأثیرات روانی می‌تواند به طور غیرمستقیم روابط جنسی را مختل کند. مصرف مواد اغلب باعث ایجاد احساساتی نظیر اضطراب، افسردگی یا خشم می‌شود. این احساسات منفی می‌توانند صمیمیت میان زوجین را کاهش داده و منجر به بروز مشکلات ارتباطی شوند.
یکی دیگر از اثرات روانی مواد مخدر، افزایش وابستگی عاطفی و فیزیکی به ماده مصرفی است. این وابستگی باعث می‌شود که فرد مصرف‌کننده، توجه کمتری به نیازهای شریک زندگی خود داشته باشد. از سوی دیگر، احساس گناه و شرم ناشی از مصرف مواد می‌تواند فرد را از همسرش دورتر کند و تعاملات عاطفی را کاهش دهد.

مصرف مواد مخدر اغلب باعث انزوا و دوری از جامعه می‌شود. این انزوا نه تنها در تعاملات اجتماعی فرد بلکه در روابط زناشویی نیز دیده می‌شود. زوجینی که یکی از آن‌ها به مصرف مواد روی آورده، معمولاً با چالش‌هایی نظیر کاهش تعامل، بی‌توجهی به نیازهای شریک زندگی و کاهش اعتماد مواجه می‌شوند.
همچنین، مشکلات مالی ناشی از هزینه‌های تهیه مواد، به تنش‌ها و اختلافات میان زوجین دامن می‌زند. در بسیاری از موارد، این تنش‌ها به حدی شدت می‌گیرند که حتی ممکن است به جدایی یا طلاق ختم شوند.

مواد مخدر نه تنها بر روان، بلکه بر فیزیولوژی بدن نیز تأثیرات مخربی دارند. این تأثیرات شامل:
کاهش سطح تستوسترون: این هورمون برای حفظ میل جنسی ضروری است و کاهش آن می‌تواند منجر به کاهش عملکرد جنسی شود.
اختلال در سیستم عصبی مرکزی: مواد مخدر، ارتباطات مغزی و عصبی بدن را مختل می‌کنند که می‌تواند لذت جنسی را کاهش دهد.
خستگی مزمن: مصرف مداوم مواد باعث کاهش توان جسمانی و انرژی لازم برای برقراری روابط جنسی می‌شود.
این تغییرات فیزیولوژیکی باعث می‌شوند که فرد مصرف‌کننده توانایی لازم برای برقراری رابطه جنسی سالم را از دست بدهد و به مرور زمان این مشکلات عمیق‌تر شوند.

تأثیرات مواد مخدر بر زنان و مردان از جنبه‌های مختلفی متفاوت است. در مردان، مشکلاتی نظیر اختلال نعوظ، کاهش تولید اسپرم و کاهش توانایی جسمانی برای برقراری رابطه جنسی شایع‌تر است. این مسائل اغلب باعث کاهش اعتماد به نفس مردان می‌شود و چرخه‌ای از استرس و مشکلات را ایجاد می‌کند.
در زنان، مواد مخدر می‌تواند به اختلال در چرخه قاعدگی، کاهش توانایی در باروری و کاهش میل جنسی منجر شود. همچنین، زنان مصرف‌کننده ممکن است در معرض خطر سوءاستفاده‌های جنسی قرار گیرند که این موضوع اثرات روانی و جسمی مخربی بر آن‌ها دارد.

روان‌درمانگران در بهبود روابط زناشویی آسیب‌دیده از مصرف مواد نقش حیاتی دارند. از آنجا که مصرف مواد مخدر نه تنها یک مشکل فیزیکی بلکه یک چالش روانی و عاطفی است، روان‌درمانگران می‌توانند با روش‌های زیر کمک‌کننده باشند:

مشاوره فردی

به فرد کمک می‌کنند تا علل روانی مصرف مواد را شناسایی کرده و راه‌های جایگزین برای کاهش استرس پیدا کند.

مشاوره زوجین

جلسات مشاوره مشترک می‌تواند به زوجین کمک کند تا مشکلات ارتباطی خود را شناسایی کرده و برای حل آن‌ها اقدام کنند.

حمایت عاطفی

روان‌درمانگران به افراد کمک می‌کنند تا اعتماد از دست رفته را بازسازی کرده و تعاملات مثبت را در رابطه تقویت کنند.

آموزش مهارت‌های ارتباطی

تقویت مهارت‌های ارتباطی زوجین می‌تواند به بهبود کیفیت رابطه کمک کند.

برای مقابله با اثرات مخرب مواد مخدر بر روابط جنسی، می‌توان از راهکارهای زیر استفاده کرد:
ترک اعتیاد با کمک متخصصان: مراجعه به مراکز تخصصی ترک اعتیاد اولین گام برای بهبود است.
تقویت سلامت روان: با انجام مشاوره روان‌شناسی و شرکت در جلسات روان‌درمانی می‌توان اثرات روانی مواد را کاهش داد.
آموزش روابط سالم: یادگیری مهارت‌های ارتباطی و جنسی می‌تواند به کاهش اثرات منفی مواد کمک کند.
تقویت حمایت اجتماعی: داشتن یک شبکه حمایتی قوی از خانواده و دوستان می‌تواند روند بهبودی را تسهیل کند.

مواد مخدر تنها یک تهدید برای سلامت جسم و روان فرد نیست، بلکه تأثیری عمیق و ویرانگر بر روابط زناشویی و صمیمیت میان زوجین دارد. این تأثیرات می‌توانند به کاهش میل جنسی، اختلالات عملکردی، و حتی فروپاشی روابط منجر شوند. با این حال، امید به بهبود همیشه وجود دارد. با مراجعه به روان‌درمانگران، استفاده از برنامه‌های تخصصی ترک اعتیاد، و تقویت مهارت‌های ارتباطی، می‌توان این چالش‌ها را پشت سر گذاشت و زندگی سالم‌تری ساخت. هر قدمی که در جهت درمان و بهبود برداشته شود، نه تنها به نفع فرد مصرف‌کننده بلکه به نفع روابط عاطفی و اجتماعی او نیز خواهد بود. انتخاب سلامت و حمایت از روابط، اولین و مهم‌ترین گام به سوی آینده‌ای روشن‌تر است.
دکتر فاطمه بهرامی روانشناس با تجربه‌ای گسترده در حوزه سلامت روان، آماده ارائه خدمات تخصصی برای بهبود کیفیت زندگی شما است. برای دریافت مشاوره می توانید از طریق دکمه دریافت نوبت و یا از طریق شماره تماس 02191692937 اقدام فرمایید.


منابع
medicalnewstoday
en.wikipedia.org